علت خلقت نظام هستی چیست؟
خداوند در قرآن کریم می فرماید و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون آیه 56 ذاریات یعنی ما جن و انس را خلق نکردیم مگر برای عبادت .بعضی از مفسرین در تفسیر کلمه لیعبدون فرمودندای لیعرفون .یعنی هدف خلقت معرفت حق متعال است و همچنین در روایت قدسی آمده کنت کنزا مخفیا فاحببت ان اعرف فخلقت الخلق لکی اعرف بحار الانوار جلد 87 صفحه 199 یعنی من گنج پنهانی بودم خواستم شناخته شوم پس خلق را آفریدم تا شناخته شوم . عرفا در تفسیر این روایت می فرمایند خداوند در ازل به هیئات ذاتی خود می نگریست پس اراده کرد خود را ظهور و بروز دهد و از ظهور حضرتش عالم به وجود آمد وبه این ظهورحرکت حبی و تکمیلی میگویند که خداوند درظهور خود نیاز به مظاهر دارد لکن مظاهردروجود خود نیازبه خداوند دارند.
البته نیاز خداوند به مظاهرهمان افاضه وحرکت تکمیلی وتنزل شئون ذاتی اوست وغیری دراینجا وجود ندارد که به قول سعدی:
غیرتش غیردرجهان نگذاشت لا جرم عین جمله اشیا شد